Powstanie rezerwatu przyrody SEGIET
Rezerwat Segiet powołano Zarządzeniem Nr 139 Ministra Leśnictwa z dnia 27 kwietnia 1953 r. Ochroną rezerwatową objęto obszar lasu o powierzchni 24,29 ha a za cel ochrony wskazano zachowanie ze względów naukowych, dydaktycznych i społecznych fragmentu naturalnego lasu bukowego z domieszką świerka i sosny. Zarządzenie to zostało opublikowane 12 maja 1953 r. i od tego dnia rezerwat zaczął formalnie istnieć.
W 2002 roku akt tworzący rezerwat z 1953 r., został zastąpiony wydanym 28 października 2002 r. Rozporządzeniem Wojewody Śląskiego, w sprawie poddania pod ochronę prawną w drodze uznania za rezerwat przyrody obszaru lasu na pograniczu gmin Bytom i Tarnowskie Góry (Dz. Urz. Woj. Śląskiego Nr 79, poz. 2812). Ochroną rezerwatową objęto 24,54 ha lasu bukowego w oddziałach i wydzieleniach leśnych Nadleśnictwa Brynek obręb Wieszowa: 1k, l, 2i, 8b, d, 9a (zgodnie z Planem Urządzenia Lasu dla Nadleśnictwa Brynek na lata 1992-2001). Ponadto zgodnie z w/w rozporządzeniem wokół rezerwatu utworzona została otulina o powierzchni 81,31 ha.
W rezerwacie przed poszerzeniem w latach 90-tych XX wieku opisano 127 gatunków roślin wśród nich bardzo cennych i chronionych jak: tojad dzióbaty, buławnik czerwony, buławnik wielkokwiatowy, lilia złotogłów i obuwik pospolity. Występowanie tych chronionych gatunków było już notowane w pierwszych opracowaniach tego terenu z końcówki XIX wieku. Świat zwierząt reprezentują natomiast liczne gatunki ssaków (w tym nietoperze, np. nocek duży, gacek brunatny), płazy (ropucha szara, żaba trawna), gady (padalec, żmija zygzakowata), a także ptaki leśne, w tym dzięcioły (np. dzięciołek, dzięcioł czarny, dzięcioł zielonosiwy). Drzewostan tworzą głównie buki, z domieszką jaworu, świerka, sosny i brzozy. Na terenie rezerwatu występują 3 leśne siedliska przyrodnicze: ciepłolubna buczyna storczykowa, żyzna buczyna i kwaśna buczyna.
Poszerzenie rezerwatu przyrody SEGIET
W dniu 11 stycznia 2023 Dyrektor Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach wydała Zarządzenie w sprawie rezerwatu przyrody Segiet. Na mocy tego Zarządzenia powierzchnia rezerwatu została powiększona do 92,29 ha. Celem ochrony w rezerwacie jest zachowanie ze względów naukowych, dydaktycznych, społecznych i krajobrazowych fragmentu naturalnego lasu bukowego oraz dawnych wyrobisk górniczych (tzw. warpie), wraz z całym bogactwem gatunkowym fauny i flory. Wokół rezerwatu wyznaczono otulinę obejmującą obszar o powierzchni 142,14 ha, położony na terenie gminy Tarnowskie Góry, w powiecie tarnogórskim i miasta Bytom, w województwie śląskim. Zarządzenie weszło wżycie 27 stycznia 2023 roku.
O wyjątkowości Lasu Segieckiego świadczą przede wszystkim sędziwe buki. Wiele z nich ma wymiary pomnikowe. Obwód największych dochodzi do 5 metrów. Ze świata roślin na uwagę zasługują przede wszystkim storczyki takie jak obuwik pospolity oraz licznie występujące buławniki: mieczolistny, wielkokwiatowy i czerwony, które są wymienione w czerwonych księgach dla województwa śląskiego i Polski. Ponadto w Rezerwacie Segiet mamy jedyne na Wyżynie Śląskiej naturalne stanowisko tojadu dzióbatego, który jest rośliną górską. Występuje tu 49 gatunków reprezentujących warstwę drzew i krzewów, 174 gatunki warstwy runa – krzewinki i zielne rośliny naczyniowe (w tym 18 gatunków chronionych), 11 gatunków paprotników i ponad 20 gatunków traw i turzyc. W sumie wszystkich przedstawicieli flory mamy ponad 250 gatunków. Wśród przedstawicieli fauny tereny te zamieszkują owady związane z martwym i rozkładającym się drewnem takie jak pachnica dębowa, ciołek matowy czy dyląż garbarz. Spotkamy tu licznie dzięcioły: czarne, zielone, zielonosiwe, duże, średnie i dzięciołki. W Segiecie występuje największa krajowa traszka, traszka grzebieniasta, która także znajduje się w czerwonej księdze naszego województwa.
Przez ostatnie wieki Las Segiecki był przekształcany, eksploatowany i niszczony przez człowieka. Natura jednak powróciła na zdegradowany teren i dziś w samym sercu Śląska możemy podziwiać jej piękno i harmonię, a Rezerwat Segiet to wciąż, zdaniem wielu przyrodników, najcenniejszy las Wyżyny Śląskiej.
Zasady poruszania się
Zgodnie z ustawą z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody, rezerwaty przyrody to obszary zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym, ekosystemy, ostoje i siedliska przyrodnicze, a także siedliska roślin, siedliska zwierząt i siedliska grzybów wyróżniające się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi lub walorami krajobrazowymi. Dlatego w rezerwatach przyrody obowiązują konkretne zasady, przepisy określające co nam jako turystom wolno a czego robić nie możemy.
1. Poruszanie się po rezerwacie przyrody jest możliwe tylko po wyznaczonych to tego szlakach. Szlak turystyczny musi być wyraźnie oznakowany. Drogi leśne czy ścieżki bez oznakowania nie są dopuszczone do ruchu pieszego ani rowerowego.
W rezerwacie Segiet mamy dwa szlaki turystyczne:
A. szlak pieszy niebieski będący częścią szlaku Powstańców Śląskich, który biegnie przez starą część rezerwatu od parkingu na Blachówce w kierunku Rept Nowych do ulicy Żeromskiego
B. szlak po drodze tzw. Bance, który jest jednocześnie ścieżką rowerową oznakowaną kolorem niebieskim (trasa rowerowa nr 20)
W rezerwacie Segiet nie ma żadnego szlaku konnego, dlatego też poruszanie się po rezerwacie konno jest zakazane. Do rezerwatu nie możemy także wjeżdżać samochodami, quadami, crossami czy innymi pojazdami silnikowymi.
2. Rezerwat przyrody to wyjątkowe miejsce z unikalną florą, dlatego w rezerwacie nie możemy zrywać i niszczyć żadnych roślin, kwiatów i grzybów.
3. W rezerwacie przyrody nie możemy łowić ryb i innych organizmów wodnych. Zabronione jest także polowanie.
4. Zabronione jest także palenie ognisk i wyrobów tytoniowych
5. Zabrania się biwakowania i organizacji imprez rekreacyjno-sportowych
6. Rezerwat to dom wielu rzadkich zwierząt dlatego w rezerwacie zachowaj ciszę. Nie krzycz, nie hałasuj, nie płosz zwierząt.
Szczegółowe zasady poruszania się w rezerwatach przyrody można znaleźć na stronie Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach: